Verjaardagskalender 29 maart: Igor Astarloa (1976)

De reden dat sommige wereldkampioenen in de twaalf maanden na het behalen van hun titel bar weinig lijken te presteren is een simpele. Het verwachtingspatroon komt door het winnen van het WK simpelweg veel te hoog te liggen. De titel blijkt een eenmalige uitschieter. Waar andere renners in een Monument of Touretappe een keer zo’n dag hebben dat het kwartje telkenmale de juiste kant op valt, heeft een eendagsvlieg die wereldkampioen wordt de pech dat aan zijn prestatie een trui vast zit, die twaalf maanden dient te worden gedragen, waardoor menig oog een jaar lang zijn richting uit staart. Dan kan het soms alleen maar tegenvallen. Zoals bij de verrassende wereldkampioen van 2003. Wie dat ook al weer was? Igor Astarloa. Hij was voor het behalen van de titel geen veel-winnaar, dus zo gek was het niet dat het zegevieren hem met de regenboogtrui om de schouders ook amper lukte. Het meest spraakmakende dat de Spanjaard deed in zijn jaar als wereldkampioen gebeurde niet op de fiets, maar ten overstaan van een journalist, kort na het behalen van de titel.

In een interview met een Spaanse krant laat de kersverse titelhouder optekenen dat hij in de slotfase van de 260 kilometer lange wedstrijd in het Canadese Hamilton is benaderd door Paolo Bettini. Of Astarloa er voor voelde samen te demarreren uit de zes man sterke kopgroep en getweeën naar de aankomst te rijden. Dat het daar dan de bedoeling zou zijn de Italiaan voor te laten, zei Bettini niet letterlijk, maar door het bedrag dat hij Astarloa zou hebben geboden leek dat een vanzelfsprekendheid. Een forse beloning zou de Spanjaard op zijn bankrekening mogen bijschrijven in ruil voor deze vorm van dienstverlening. Het is dat een paar oren onder een wielerhelm niet veel ruimte krijgt, maar anders zouden die van Astarloa spontaan hevig zijn beginnen te klapperen door het opmerkelijke voorstel.

Dat Bettini van zijn vijf medevluchters in de slotfase van het wereldkampioenschap uitgerekend hem uitkiest, is geen toeval. Astarloa is, in tegenstelling tot de ook in de kopgroep aanwezige Peter Van Petegem en Michael Boogerd, in de ogen van de Italiaan waarschijnlijk het meest ontvankelijk voor zijn aanbod, omwille van het geringe palmares en de, op basis daarvan, kleine kans om te winnen. Bovendien kan Bettini het voorstel gewoon in het Italiaans doen. Ondanks zijn Spaanse afkomst heeft Astarloa een nauwe band met de ‘Laars van Europa’. Toen hij als talentvolle junior de oversteek naar het profgilde wilde maken, zag geen enkele ploeg in zijn thuisland het in hem zitten. Na een tip van een kennis uit het Baskenland, Astarloa’s geboortestreek, komt hij in contact met Bruno Leali. De Italiaanse oud-renner ziet wel iets in de Spanjaard en bezorgt hem een profcontract bij Mercatone Uno.

Astarloa gaat in de buurt van het Gardameer wonen en maakt zich al snel het Italiaanse leven eigen. Dat hij eigenlijk uit Spanje komt, realiseert hij zich alleen nog wanneer hij zijn paspoort openslaat of als de wereldtitelstrijd aanstaande is. Dan rijdt Astarloa wel degelijk in het wit met roodgeel van zijn geboorteland. Het is een van de redenen om het voorstel van Bettini subiet af te wijzen. Niet alleen wordt het eergevoel van Astarloa aangetast, hij ziet voor zichzelf ook wel degelijk kansen op een mooi resultaat. Eerder dat jaar heeft de Spanjaard in de Waalse Pijl immers bewezen op het hoogste niveau mee te kunnen strijden om de hoofdprijzen. Igor Astarloa had verrassend gewonnen op de Muur van Hoei.

Net voordat landgenoot Alejandro Valverde (ja, die was er al bij in 2003!) vanuit de achterhoede de oversteek naar de koplopers maakt om zich bij hen te voegen, plaatst Astarloa op het laatste klimmetje voor de aankomst, de stevig oplopende weg van Claremont Access, een versnelling. De Spanjaard hijst zijn gedrongen lijf uit het zadel en spurt er vandoor. Dansend op de pedalen slaat hij onmiddellijk een gat ten opzichte van zijn achtervolgers. Van Petegem, Boogerd en Bettini kijken naar elkaar, maar doen niets. Valverde lacht in zijn vuistje. Als het gat naar Astarloa gedicht wordt, kan hij altijd nog proberen zelf te ontsnappen of zijn metgezellen in de sprint verschalken. Bovendien zit spurter Óscar Freire namens Spanje in het peloton klaar, mocht alles toch nog samensmelten.

Zo ver komt het niet. Niemand durft zijn eigen kansen op te offeren en de ontketende Astarloa terug te halen. Die komt enkele minuten later, met een blik die eerder verbazing dan vreugde etaleert, als eerste over de finish. Voor twaalf maanden mag hij zich de beste van de wereld noemen. Het zal een betrekkelijk roemloos jaar worden voor Igor Astarloa, al ligt dat deels ook aan een te hoog gespannen verwachtingspatroon dan dat er sprake is van de vloek van de regenboogtrui. Het meest noemenswaardige dat hij als wereldkampioen op zijn conto zet is het interview met een Spaanse journalist, waarin hij het opmerkelijke voorstel van Bettini uit de doeken doet.

Die is vanzelfsprekend woest om zoveel openhartigheid en ontkent het verhaal in alle toonaarden. Astarloa biedt zijn excuses aan, zegt dat hij Bettini verkeerd had begrepen en dat hij in het kranteninterview iets heel anders bedoelde dan hij gezegd heeft. Hij komt er mee weg en Bettini accepteert de verontschuldigingen gelaten. De Italiaan moet wel. Als er al sprake is van de ‘vloek van de regenboogtrui’, houdt die vooral in dat een renner met nog maar weinig ervaring met het winnen van een grote koers en de daarmee gepaard gaande media-aandacht, snel in de verleiding komt de mores van het peloton iets te gretig te openbaren.

Vandaag ook Jarig:

• Jussi Veikkanen (1981)
• Fabio Felline (1990)
• Bram Welten (1997)