Foto www.instants-cyclistes.fr

Wielercultuur

Verjaardagskalender 9 mei: Oliver Zaugg (1981)

Juni 1996. Op een middelbare school in het Zwitserse kanton Schwyz, een slordige vijfentwintig kilometer ten zuiden van Zürich, viert een groep klasgenoten het einde van het schooljaar. Terwijl enkele van zijn leeftijdsgenoten overleggen wie van hen nu precies welk meisje zal uitnodigen voor een schuifelsessie, stapt de zestienjarige Oliver rustig op een klasgenote af. Niet dat hij zich per se op deze avond heeft verheugd. Stiekem kijkt hij meer uit naar de training die hij de volgende ochtend bij zijn wielerclub VC Wetzikon zal gaan doen.

Een spelbreker wil hij echter ook niet zijn en dus ondergaat hij lijdzaam de feestavond en doet op intuïtie wat er van hem verwacht wordt. Terwijl hij het meisje van zijn keuze op enkele meters is genaderd, voelt hij ineens een hand op zijn schouder. Als Oliver omkijkt ziet hij de smekende blik van een klasgenoot, een die hij tot zijn betere vrienden rekent. Woorden zijn niet nodig. Oliver begrijpt maar al te goed wat er stilzwijgend van hem verlangd wordt. Gelaten, maar zonder protest, biedt hij zijn klasgenoot de kans het meisje dat hij zelf op het oog had uit te nodigen voor een schuifelsessie. Ineens hoort hij de stem van zijn wielertrainer. In gedachten. Die zou hem bij het aanschouwen van hetgeen zich zojuist heeft afgespeeld waarschijnlijk vermanend hebben toegesproken, ten einde Oliver voor de zoveelste maal in te prenten dat hij simpelweg veel en veel te bescheiden is. In het dagelijks leven én op de fiets.

Oktober 2011. Een omvangrijke kopgroep passeert op een zonnige herfstdag een wit bord, waarop in blauwe letters ‘10KM – Arrivo’ te lezen staat. De finale van de 105de editie van de Ronde van Lombardije is in volle gang. Op de Muro dell’Alpino voert Ivan Basso de forcing. Als herfstbladeren van een boomtak vallen de zwakste broeders door de tempoversnelling onmiddellijk weg. De Italiaan is in de slotkilometers geheel op zichzelf aangewezen, nadat de coupe van zijn medekopman bij Liquigas, Vincenzo Nibali, tien minuten eerder onschadelijk is gemaakt.

Een helper zou Basso in deze fase van de najaarsklassieker uitstekend kunnen gebruiken. Een loyale, bescheiden knecht, die zonder morren zijn eigen kansen opoffert voor die van zijn kopman. Een jaar eerder had Basso er een tot zijn beschikking, maar aan het begin van het seizoen is die trouwe helper overgestapt naar de Luxemburgse Leopard-ploeg. Kon Basso de tijd maar een jaar terugdraaien. Dan had er niet alleen een ploeggenoot bij hem in de voorste groep gezeten, maar zou diezelfde voormalige knecht niet net nu, uitgerekend op het moment dat Basso zijn concurrenten het leven zuur probeert te maken op de Muro dell’Alpino, vanuit zijn rug een aanval plaatsen.

Oliver Zaugg ontbindt in de laatste hectometers van de klim zijn duivels. Met een vinnige demarrage duikt hij in het kielzog van de cameramotor van de Italiaanse televisiezender Rai Sport. Die neemt de Zwitser close-up in beeld, terwijl in de achtergrond te zien is dat zijn belangrijkste concurrenten steeds een paar meter meer moeten prijsgeven en langzaam maar zeker uit beeld verdwijnen.

Terwijl hij boven op de Muro dell’Alpino naar links stuurt om de bochtige afdaling naar de aankomst in Lecco in te zetten, heeft Zaugg enkele seconden de tijd om even de spanning van zijn benen te halen, op adem te komen. Vlug werpt hij een blik over zijn linkerschouder en monstert het aangerichte slagveld. Al die keren dat hij te horen kreeg te bescheiden te zijn, flitsen als een stroboscoop in razend tempo door zijn hoofd.

Eindelijk heeft Zaugg het hele peloton op de knieën. Nooit eerder kreeg de tot schoorsteenveger opgeleide renner zo’n uitgelezen kans als nu om zichzelf eindelijk van zijn blanco erelijst te verlossen. In de straten van Lecco rekent de Zwitser af met zijn eigen twijfels, onzekerheden en zelfbeeld. Voor een keer, ten minste. Een groep achtervolgers, met onder anderen Daniel Martin, Ivan Basso en Joaquim Rodríguez, komt in de slotkilometers geen meter dichterbij, waardoor Zaugg voldoende tijd heeft om ruim voor de finish het grootste succes uit zijn carrière te vieren. Zijn shirt glad te strijken, de rechtervuist te ballen en op te heffen, als ware hij Superman op weg naar een hulpbehoevende, en de aankomstlijn te passeren. In grote kapitalen prijkt de Ronde van Lombardije voortaan voor eeuwig op het palmares van Oliver Zaugg. Als je dan toch niet meer dan één enkele overwinning behaalt, dan maar meteen, heel onbescheiden, een grote.

Bekijk ook van Vincent de Lijser

Verjaardagskalender 9 mei: Oliver Zaugg (1981)

Wielercultuur

Verjaardagskalender 8 mei: Michele Dancelli (1942)

Wielercultuur