Op 30 augustus 1994 moet Miguel Indurain zich verdedigen tegen het gebruik van doping. Indurain zou het middel Salbutamol hebben gebruikt. Hij wordt ondersteund door de UCI, die Indurain als onschuldig ziet. Maar waarom deed de universiteit van Navarra in die tijd actief onderzoek naar het effect van Salbutamol op lammeren?

Verdacht of niet? Laten we met de kennis van nu, de informatie van toen proberen te duiden.
Indurain perscoIndurain werd op 15 mei 1994  ‘op papier’ positief bevonden bij een controle na de derde etappe van de Ronde van de Oise. Er worden sporen aangetroffen van salbutamol. Het middel is in 1994 niet per definitie verboden. Als het therapeutisch wordt gebruikt, als spray, is er in principe niets aan de hand. Het middel heeft een vaatverwijdende werking en geeft de patiënt ‘meer lucht’.

Ademhalingsproblemen
Indurain gebruikte het op medische indicatie wegens een ademhalingsprobleem. De antidopingcommissie van de UCI in Brussel bevestigde dat het product was voorgeschreven door de universitaire kliniek van Navarra. De artsen van deze kliniek hebben daarvoor een meer dan voldoende verklaring gegeven, aldus de UCI, die stelt dat het UCI-regelement in dit geval niet is overtreden en er dus geen sprake is van doping.

Hein Verbruggen neemt het op voor Indurain. Volgens de toenmalige UCI-voorzitter zal Indurain zelfs nooit gestraft worden door de UCI. In 1994 begint Frankrijk zich als eerste land te roeren. Frankrijk neemt in een wet aan die later voor veel beroering in de Tour de France zal zorgen. De wet van 1994 zorgt onder andere in 1998, maar ook later voor veel dopingperikelen in de Tour de France.

Andere mening
Daniel Baal, voorzitter van de Franse wielerbond zegt hierover: “De internationale regels en die in ons land verschillen in dit opzicht. Hij is hier betrapt, wellicht wordt hij hier gestraft.”

Ook het IOC wil wel iets over de kwestie kwijt. Het betreurt de Franse handelwijze. Voorzitter Prins Alexandre de Merode van de medische commissie van het IOC: “Wij achten de opsporingsmethode in Parijs hoog. Wij strijden fel tegen doping, maar we vinden dit absoluut geen geval van doping. Professor Donike, lid van onze medische commissie, heeft zijn oordeel aan onze vergadering overgebracht.”

En Indurain? Die verklaart zijn onschuld: “Ik heb altijd geprobeerd een eerlijk sportman te zijn en ik zal ook in de toekomst de regels blijven respecteren”, vertelde de Spanjaard.

De hamvraag: Verdacht of niet verdacht?
Inmiddels zijn we op het gebied van doping een stuk wijzer geworden. Door de onthullingen door de jaren heen, kunnen we de dopingzaken van vroeger veel beter duiden.

Indurain had last van ademhalingsproblemen. Daarmee is hij één van de vele sporters in die tijd. Het aantal astmapatiënten onder sporters is bijzonder hoog, ook nog in 2012. Maar wetenschappelijk onderzoek geeft geen uitsluitsel dat er kwade opzet in het spel is bij de topsporters.

Onhandig aan het verhaal is dat Indurain achteraf via de universiteit van Navarra een verklaring geeft voor het gebruik. Deze handelswijze -achteraf een verklaring geven- is verdacht sinds Lance Armstrong het gebruik van corticosteroïden in de Tour van 1999 liet antedateren door zijn ploegarts die -oh ironie- Del Moral heette.

Ondersteuning door universiteit
Sinds de universiteit van Freiburg in een kwaad daglicht kwam door de samenwerking op medisch gebied met T-Mobile is de samenwerking met een universiteit ook geen aanbeveling meer.

Ook geen aanbeveling: Hein Verbruggen die voor Indurain op de barricades gaat. Verbruggen maakte in zijn periode veel werk van het beschermen van de renners die, naar nu blijkt, veelvuldig doping gebruikten.

De lammetjes van Navarra
Indurain maakte gebruik van het middel Salbutamol. Dat middel was in 1994 nog niet op de dopinglijst gezet, dus Indurain had formeel alle recht van handelen. Later is het product wél op de dopinglijst gezet. Het werd toegevoegd omdat gebleken is dat het naast de luchtwegverwijdende functie ook een anabole werking heeft. 

Vanwege de anabole werking is de opstelling van professor Donike opvallend. Donike was een echte anabolenexpert. Had hij in 1994 nog geen zicht op de neveneffecten van Salbutamol?

Dan nog een uitsmijter: in 1995 deed de universiteit van Navarra actief onderzoek naar de bijwerkingen van Salbutamol. Zij deden onderzoek op lammetjes om de effecten te onderzoeken op orgaangewichten, spiersamenstelling en vetzuurprofielen. Eén van de conclusies van het onderzoek was dat bij behandelde dieren vet en collageen verminderden, terwijl eiwit werd verhoogd.  Minder vet en meer eiwit, dus meer spiermassa. Je mag aannemen dat de universiteit ook in 1994 al meer wist over de bijwerkingen van Salbutamol en dat de bijwerkingen op lammetjes ook bij Indurain niet slecht uitkwamen.

Bronnen: Trouw.nl, Wikipedia, Nieuwsblad.be, NCBI.nl,

Maurice Beerthuyzen