Oorlog in het Carrera-team: de Giro van 1987

Robert Visentini

Bestolen voelde hij zich. Die Noord-Europeanen hadden geen greintje respect voor hem gehad. Eigenlijk al vanaf het begin, maar wat ze in deze Giro hadden geflikt, daar lustten de honden geen brood van. Verraad. Nog zo’n woord dat in hem opkwam.

Roberto Visentini had de Giro d’Italia van 1986 gewonnen. In de bergetappe naar Foppolo reed hij Saronni uit het wiel en veroverde hij het roze. De hele laatste week droeg hij het roze – met de gratie en klasse die hij van nature uitstraalde.

Visentini kwam uit een welgestelde familie. Zijn vader had fortuin gemaakt als uitvaartondernemer, maar Roberto was geenszins van plan het bedrijf over te nemen. In plaats daarvan stortte hij zich op het wielrennen. En de vrouwen, want Roberto was gezegend met een mooi gezicht en dat wilde hij weten ook.

In 1987 was Visentini’s Carreraploeg ongetwijfeld de beste ploeg in koers in de Ronde van Italië, met toprenners als Stephen Roche, Guido Bontempi en Claudio Chiappucci en meesterknecht Eddy Schepers. Roche, die na een val in 1986 lange tijd was uitgeschakeld, was sterker dan ooit. Visentini had zijn zinnen gezet op de Giro. Roche zou drie weken voor hem knechten; later dat jaar mocht hij voor eigen kansen rijden in de Tour de France. De ambitie van Visentini reikte vooralsnog niet verder dan winnen in eigen land.

‘Droomstart voor Roberto’, kopte La Gazzetta dello Sport nadat Visentini de proloog in Sanremo had gewonnen. In het tweede deel van de eerste etappe, een daaltijdrit (!) vanaf de Poggio naar Sanremo, pakte Stephen Roche de winst. Een paar dagen later onderstreepte de Carrera-ploeg zijn superioriteit door de ploegentijdrit te winnen, het roze ging naar Roche. Visentini maakte zich nog weinig zorgen. De trui was in de ploeg en Roche zou hij in de bergen wel achter zich laten. De Ier dacht daar inmiddels al anders over. Op de vraag van een journalist wie de kopman was, antwoordde Roche dat de tijd dat wel zou uitwijzen.

De eerste bergetappe verraadde al iets van Roche’s plannen: hij sprong weg uit een groep waarin de favorieten zaten, pakte 30 seconden, maar werd teruggehaald door ploeggenoot Visentini, die de andere kanshebbers gangmaakte. Roche was geïrriteerd, maar hij was er nu zeker van dat hij kort kon rijden in deze Ronde.

In de elfde etappe, met finish bergop, heroverde Visentini een handjevol seconden op de Ier. Bij een val in de massasprint van de voorgaande etappe had Roche verwondingen aan zijn knie opgelopen en dat speelde hem nu parten. Visentini maakte er handig gebruik van.

In de door regen overspoelde tijdrit twee dagen later had Visentini opnieuw een grootse dag. Hij won de etappe, zette Roche op meer dan twee minuten en pakte het roze. Il futuro sembra luminoso per Roberto.

Roche leidt voor Visentini en Breukink

Twee dagen later waren de rollen echter volledig omgedraaid. Visentini beleefde een klassieke jour sans. Zoals hij er nog maar zelden een had beleefd. Johan van der Velde won de bergetappe naar Sappada, met Toni Rominger, Stephen Roche en Robert Millar in zijn kielzog. Visentini verloor vele minuten in de slotklim, waar hij geparkeerd stond. Zigzaggend en geholpen door duwende toeschouwers reed hij omhoog.

Tijdens de etappe had Visentini ploegleider Davide Boifava bij zich geroepen. Of Roche niet een beetje rustiger aan kon doen. Boifava aarzelde, maar gaf Roche uiteindelijk orders om te temporiseren. De Ier weigerde; Boifava zag zich genoodzaakt zijn knechten jacht te laten maken op hun eigen ploeggenoot. Wat volgde was chaos. De domestiques hadden geen zin om achter Roche te rijden, maar een woedende Visentini maakte hen stuk voor stuk uit voor rotte vis. Boifava begon koortsachtig naar bondgenoten te zoeken (‘Rij je mee? Wij betalen!’), maar het baatte niet. Visentini verloor veel tijd – en de roze trui. In de slotklim reed hij zonder knechten naar de streep.

In het hotel brak de hel los. Visentini was kwaad op zijn knechten. En op Roche. Roche op zijn beurt was boos op Boifava, Visentini en de knechten. Alleen de Belg Eddy Schepers koos de kant van Roche. De Ier dreigde de Ronde te verlaten, maar een nachtelijk bezoek van Carrera-directeur Tito Tachella bracht hem op andere gedachten. Niemand van het team zou tot het einde van de Giro met de pers praten, en de vijftiende etappe moest iedereen maar snel vergeten. Dat Visentini zijn racefiets na de etappe met een zaag te lijf wilde gaan, vertelde hij de pers pas jaren later. Het kostte Boifava de grootste moeite hem de daad uit zijn hoofd te praten.

Niet dat de volgende etappe in pais en vree werd verreden. Roche had nu niet alleen te maken met openlijke vijandschap binnen zijn eigen team, ook het Italiaanse publiek keerde zich tegen hem. De tifosi bespuugden hem, stompten hem op zijn rug en slingerden de meest vreselijke verwensingen naar zijn hoofd. Alleen een escorte van Schepers links en Robert Millar rechts van Roche kon voorkomen dat de fans hem daadwerkelijk aanvielen. Visentini en Roche praatten niet meer met elkaar en deden gedurende de volgende etappes hun best elkaar te negeren.

Visentini en Roche met de Gazzetta dello Sport

Visentini trok zich intussen weinig aan van het spreekverbod en praatte gewoon met de pers. Zijn boodschap: Roche en Schepers moeten na de Giro gestraft worden door Carrera en als hij de kans zou krijgen Roche op zijn knieën te krijgen in de laatste bergetappes van deze Giro, zou hij dat zeker doen. Fagor en Panasonic reden trouwens in dienst van Roche, had de pers dat wel gemerkt? Roche’s repliek in de Gazzetta was fraai: ‘Roberto is op zijn hoofd gevallen in de Ronde van het Baskenland. Daarom lult hij er soms zo volkomen naast.’

Etappe 21. Roberto Visentini hing uitgeput over zijn stuur. Millar, Roche en Lejaretta hadden hem in de vernieling gereden, nadat hij door een val achterop was geraakt. De tijdrit van de volgende dag zou beslissen wie de Giro zou winnen. Maar die winnaar heette in elk geval niet Roberto Visentini.

In de tijdrit op de slotdag bleef Visentini zelfs aan de kant. Met zijn arm in het gips. Roche sloeg hard toe en won de rit met grote overmacht. De Giro was voor hem.

Zes weken later won Roche de Tour de France en aan het eind van de zomer ook het WK. Visentini won nooit meer een grote koers en zette in 1990 een punt achter zijn carrière.