Ik heb een zwak voor ze. Voor renners die net effe anders zijn. Een beetje raar en eigengereid doen. Zelfspot hebben. Harm Ottenbros was zo’n renner met fratsen. Op de fiets, maar vooral ook ernaast. Ottenbros, de verrassende wereldkampioen van 1969.

Stel: je heet Tom-Jelte Slagter en rijdt tijdens het WK met Gianni Meersman op kop. Vijf minuten voor een peloton dat afwacht. De Spanjaarden, Italianen en al die andere ploegen denken dat dit Vlaams-Hollandse duo wel zal instorten, en gokken erop dat Philippe Gilbert en Tom Boonen nog wel iets willen laten zien. Het gebeurt niet, Gianni en Tom-Jelte storten niet in en het peloton keert niet terug. Kán misschien niet eens terugkeren. Het wordt een sprint-à-deux, gewonnen door Slagter. De nieuwe wereldkampioen.

Zo moet de wielerwereld het in 1969 ongeveer hebben ervaren. Geen Gilbert, Terpstra, Valverde en Sagan die strijden om de wereldtitel maar twee mindere goden. De Meersman van 1969 is Julien Stevens, en de Slagter heet Harm Ottenbros. Tja, en hoe ga je daar als Ottenbros en als peloton mee om, met zo’n onverwachte regenboogtrui?

Niet goed, zou ik zeggen want Harm wordt het pispaaltje. Het peloton kleineert de Nederlander, neemt ‘m niet echt serieus en wegrijden uit het peloton wordt hem niet meer gegund. Vóór zijn verrassende zege behoorde Ottenbros al niet tot de absolute top, erna gaat het alleen maar bergafwaarts. In 1970 wint hij nog een ritje in de Ronde van Luxemburg, de jaren erna raakt Ottenbros verzeild in kleine ploegen en wint hij slechts wat kermiskoersen.

In 1976 heeft Ottenbros het uiteindelijk helemaal gehad en stopt. Op een bijzondere, noem het symbolische wijze…

Frats 5.
Samen met Gerrie Knetemann rijdt Ottenbros over de Zeelandbrug, om halverwege te stoppen. De gewezen wereldkampioen pakt zijn fiets en smijt ‘m de Oosterschelde in. Op de stang van de tweewieler van Knetemann vervolgt Ottenbros zijn weg. Hij is gestopt, en heeft dat vast laten leggen door ‘Het gat van Nederland’, een tv-programma van de VPRO.

Frats 4.
Zullen we die wereldtitel dan ook maar noemen? Ja! Wereldkampioenen Beheyt, Astarloa en Vainsteins waren verrassingen maar Ottenbros was de grootste verrassing. Toch?

Frats 3.
Onverdeeld blij is Ottenbros niet met zijn grootste prestatie. En met de bijbehorende trui, want in 2002 gaat de schaar er in. Tijdens een tv-uitzending voorafgaand aan het WK van dat jaar, net als in 1969 in het Belgische Zolder, ontmoet Ottenbros zijn vroegere mede-vluchter. De Nederlander vertelt in de uitzending dat Julien Stevens eigenlijk net zoveel recht op die WK-trui heeft als hij zelf, en knipt zijn meegenomen trui  in tweeën, en geeft één helft aan Stevens.

Frats 2.
Renners hebben bijnamen. De bijnaam van Ottenbros verzint de zelfspottende renner uit het Brabantse Hoogerheide naar verluidt zelf: Adelaar van Hoogerheide. Een knipoog naar de Adelaar van Toledo, ofwel klimmer Federico Bahamontes. Klimmen kan de Nederlandse ‘adelaar’ niet echt. ‘De subtiele humor die Ottenbros erin legde was niet aan het peloton besteed. De Adelaar werd om zijn eigen grap uitgelachen’, schrijft Dominique Elshout in 2009 in Wieler Revue.

Frats 1.
Harm Ottenbros heeft op onderstaande foto helemaal geen pech. Dat speelt hij, voor de foto. En als hij wel echt lek is gereden, had hij ook wel even een andere foto uit kunnen kiezen voor zijn handtekeningenkaart van 1973. Want dat is het, dit is de publiciteitsfoto cq handtekeningenkaart die sponsor Kela Tapijt dat jaar van Ottenbros uitgeeft, en die de renner kan uitdelen aan fans. Het is voor zover mij bekend de enige publiciteitsfoto waarop een renner wordt afgebeeld die pech heeft. Of dat acteert…

Rust zacht, Harm Ottenbros.

Bronnen: De ongewenste wereldkampioen – Sportkroniek.nl (2008), Opgeruimd gemoed – Wieler Revue (2009, Dominique Elshout)

Jos van Nierop
Laatste berichten van Jos van Nierop (alles zien)