Verjaardagskalender 26 maart: Laurent Brochard (1968)

De Nederlandse vertaling is ‘de mat’. Niet zo een die je voor je deur legt en ook niet de finale zet in een schaakpartij, maar een haarmat. Kort van boven, lang van achter; dat werk. In de jaren ‘80 is het kortstondig een trend bij mannen. Kijk speelfilms en televisieseries uit die tijd maar eens terug, of elftalfoto’s van je favoriete voetbalclub, en het wemelt van de matjes. Een lang leven is de rage niet beschoren. Zoals zo vaak met trends verdwijnen ze sneller dan dat ze zijn gekomen uit het straatbeeld.

Een decennium later is de mat al lang voltooid verleden tijd bij de goegemeente, maar er zijn uitzonderingen. Mannen die zich weigeren neer te leggen bij het feit dat het matje eigenlijk niet meer kan. Laurent Brochard is zo’n ‘last man standing’. De eigenzinnige Fransman draagt zijn kapsel met trots. Het maakt hem bovendien, zeker in een tijdperk waarin er nog geen helmplicht is in het peloton, een van afstand gemakkelijk te herkennen renner. Of het nou via een camerabeeld uit een helikopter is of vanaf de motor, die enkele meters voor de renners uit snelt, de wapperende manen in de nek van Brochard zijn altijd snel en duidelijk waar te nemen. Niet voor niets staat hij in het peloton bekend als ‘Le Mullet’. Een Engels woord, waar de bedenker van de bijnaam, omwille van de nationaliteit van de renner, voor het gemak een Frans lidwoord voor heeft geplakt.

In een tijd waarin het internet begint op te komen – we zitten halverwege de jaren ’90 – en de, met behulp van softwareprogramma’s als FrontPage (wie kent het nog?!) in elkaar geknutselde, hobbywebsites als paddenstoelen uit de grond schieten, is de Fransman een van de renners met de meeste fanpagina’s. Dankzij zijn opvallende haardracht is Brochard voor velen, in en buiten Frankrijk, een ware cultheld. Bijna wekelijks is er ergens in Europa wel iemand die een online eerbetoon brengt aan Brochard en die Le Mullet kroont tot iets ludieks als ‘wereldkampioen slecht kapsel’.

Het bezorgt de renner zelf gemengde gevoelens. Natuurlijk, alle aandacht is goed bedoeld, maar het liefst wil Brochard in rust genieten van zijn vrijheid. Het is precies de reden dat hij is gaan wielrennen. De man met de karakteristieke coupe houdt van snelheid – niet voor niets stond de wieg van Brochard in Le Mans praktisch naast het befaamde racecircuit – en van ruimte. Buitenlucht, natuur, eindeloos slingerende wegen. Brochard is er dol op. Wanneer hij niet op de fiets zit, rijdt hij het liefste op zijn Harley Davidson de horizon tegemoet. Het is het ultieme gevoel van vrijheid.

Precies zo’n zelfde gevoel ervaart Brochard ook als op zondag 12 oktober 1997 163 renners aan het wereldkampioenschap in San Sebastián beginnen. Niet dat Le Mullet een van de kopmannen is in de Franse selectie. Net als bij Festina, dan al drie jaar zijn werkgever, staan anderen hoger in de pikorde en dient Brochard zijn eigen kansen opzij te schuiven om die van zijn ploegmaten te behartigen. In San Sebastián zijn Richard Virenque en Laurent Jalabert de Franse speerpunten. Die laatste is enkele dagen eerder al tijdritkampioen geworden en hoort ook in de wegwedstrijd tot de topfavorieten.

Er is echter een probleem. Het botert bepaald niet tussen Virenque en Jalabert. De twee gunnen elkaar het licht in de ogen amper. Als Virenque ‘s ochtends bij de start constateert niet de benen te hebben om mee te kunnen strijden om de wereldtitel, is Brochard zo vrij als een vogel. Het laatste dat Le Mullet wil, en mag van zijn Festina-ploeggenoot, is in dienst rijden van diens aartsrivaal Jalabert. Nee, vandaag heeft Brochard alle vrijheid zijn eigen kans te gaan.

Lang lijkt het in Noord-Spanje uit te draaien op een massasprint, maar als Melchor Mauri in de slotfase een poging waagt om een collectieve aankomst te saboteren, zijn twee renners attent. Léon van Bon en Laurent Brochard. De twee kennen elkaar nog uit de Vuelta, drie weken eerder. Toen had de Nederlander Le Mullet verslagen in een sprintje van zeven koplopers en een ritzege geboekt. De gedachte aan die nederlaag opent een extra vaatje reserves in het lijf van Brochard. Precies op het moment dat het trio in de straten van San Sebastián dreigt te worden bijgehaald door elf achtervolgers, zet de Fransman nog eens aan. Het is niet meer dan een kilometer tot de finish. Meteen duikt Van Bon op zijn wiel. De twee worden op de hielen gezeten, dus tijd om te pokeren is er nauwelijks. Wie houdt het langste het hoofd koel?

Zenuwslopende seconden breken aan, zowel voor de koplopers als voor menig toeschouwer. Op driehonderd meter van de finish dreigen vier renners Van Bon en Brochard bij de kladden te grijpen. Het is voor de Nederlander het sein zijn sprint in te zetten. Le Mullet is zichtbaar verrast door de vroege en vooral lange eindsprint en moet een gaatje laten. In de hectometers die volgen begint de Fransman de Nederlander echter langzaam maar zeker binnen te hengelen, zoals een visser een net iets te zware prooi met moeite zijn bootje in takelt in een tempo dat het nog het meest weg heeft van slow-motion.

Metertje voor metertje komt Brochard dichter bij Van Bon. Er is nog altijd genoeg afstand tot aan de finish om de Nederlander voorbij te streven. Met nog honderd meter te gaan voelt Van Bon zijn benen vol lopen. Het melkzuur spuit uit zijn oren. Een korte blik opzij is genoeg om aan zijn regenboogkleurige illusies een abrupt einde te maken. Brochard zit al links naast hem en heeft zichtbaar meer snelheid. Niet Van Bon, maar Le Mullet, ‘de mat’, is de nieuwe wereldkampioen. Dolgelukkig passeert hij de finish, terwijl hij zich opricht en beide armen in de lucht steekt. Eindelijk zal het eens een tijdje niet over die haardracht gaan. Al heeft de regenboogtrui ook een keerzijde. Met het gevoel van vrijheid zal het door alle aandacht voorlopig even zijn gedaan.

Ook jarig vandaag

• Joaquin Galera (1940)
• Jozef Lieckens (1959)
• Allan Pieper (1960)
• Rebecca Twigg (1963)
• Jesus Blanco (1963)
• Sergio Paulinho (1980)
• Paul Voss (1986)