‘Wat ze thuis eten is natuurlijk moeilijk te controleren. Maar tijdens de wedstrijden eten de coureurs in elk geval uitsluitend McCartney-voedsel. dat staat in hun contract.
– Sean Yates, 1999

Lang vóór het Masterplan van Team Sky ontvouwde de Britse ploeg van Linda McCartney Foods haar zeer ambitieuze aanpak. Wielrenners van het team moesten doorgroeien naar het hoogste niveau en zich aan één strikte belofte houden: een volledig vleesloos dieet.

Linda McCartney, vrouw van Sir Paul, begint in 1991 een bedrijfje dat handelt in diepgevroren vleesvervangers. Er blijkt al snel een markt voor haar producten. Het bedrijf groeit, aan buitenlandse afzet wordt gewerkt en Linda schrijft receptenboeken bij haar sojaburgers en tofuworstjes.

Maar in 1998 overlijdt Linda aan borstkanker. Haar naam leeft vanaf dat moment voort in het bedrijf. Ze staat op de logo’s van dozen met vegetarische Quarter Pounders. En haar naam wordt verbonden aan een vlak vóór haar overlijden opgerichte wielerploeg: het Linda McCartney Foods Cycling Team. Het Team is een initiatief van de bevlogen Brit Julian Clark. Die vindt op een dag een verpakking met Linda’s soja meatpies in zijn supermarktwagentje en bedenkt zich geen moment. Hij benadert Linda.

Net op tijd.

In de jaren die volgen maakt eerst Groot Brittannië en later ook de rest van de wereld kennis met het team en haar boodschap. Die boodschap is dat sporters prima in staat zijn om zonder vlees en vleesproducten de top te halen. Dat diverse vegetarische sporters dat al eerder bewezen doet er niet toe; het hele team – inclusief begeleiding – zal vanaf de oprichting verplicht vegetarisch door het leven gaan. Het is McCartney menens. Alles wordt contractueel vastgelegd. Er zijn nog net geen interne bloed- en urinecontroles.

Ploegleider Sean Yates, zelf een tijdje vegetariër tijdens zijn actieve wielerloopbaan, zegt daarover in een interview met de Volkskrant: ‘Wat ze thuis eten is natuurlijk moeilijk te controleren. Maar wanneer ze in het openbaar verschijnen, moeten ze een vegetarisch imago neerzetten. Dat staat in hun contract. Tijdens de wedstrijden eten de coureurs in elk geval uitsluitend McCartney-voedsel. Wie betrapt wordt op het consumeren van een gehaktbal, staat op straat’.

Het is stevige taal. Een vroege uiting van Zero Tolerance in het wielrennen.

De start van het seizoen 1999 is ambitieus. De beste Britse renners van dat moment rijden voor Linda McCartney, waaronder Charles Wegelius en Russel Downing. Dochter Stella McCartney ontwerpt de wielerkleding en de fietsen dragen de tekst ‘The Clean Machine’ op de voorvork. Sir Paul benadrukt zijn missie om met het team het gedachtegoed van zijn vrouw in leven te houden. Hij stuurt een felicitatietelegram na de eerst behaalde zege. De tekst: ‘Linda zou uitzinnig zijn geweest’.

Wie zou er niet uitzinnig zijn geweest na ritwinst in etappe zes van Seberang Jaya naar Kuala Kangsar?

Het blijft echter bij dit vroege hoogtepunt in de Ronde van Langkawi, er volgen in de rest van 1999 geen nieuwe zeges. Zonder een berg UCI punten blijven uitnodigingen voor grote wedstrijden uit. Zeker Britse teams hoeven niet op wildcards te rekenen. Het Britse wegwielrennen verkeert in die jaren in zo’n deplorabele staat dat door het McCartney team al gauw naar buitenlandse renners wordt gekeken. De ploeg wil immers internationaal scoren.

In 2000 rijden de Ier Mark Scanlon, de Deen Bjørnar Vestøl en de Zwitserse vedette Pascal Richard voor McCartney. Er komen uitnodigingen voor mooie wedstrijden overal ter wereld, en er volgen aansprekende zeges. Vestøl wint de Ronde van Noord-Holland en Sciandri de prestigieuze Giro del Lazio. Het Linda McCarney Cycling Team mag zelfs starten in de Giro d’Italia. De ploeg mikt er op dagsuccessen, en dat succes komt er als David McKenzie met een solo van 160 km een prachtige etappe op zijn naam schrijft.

Het succes smaakt naar meer, het smaakt naar een sappige sojasteak tijdens een Frans zomermaal met frites en salade. Volgend jaar moet het gebeuren.
De vleesloze boodschap zal in het land der Barbaarse Carnivoren worden verspreid door het eerste Britse team in meer dan tien jaar dat naar de Tour gaat.

Januari 2001. Een ambitieuze selectie staat aan de start van de Tour Down Under in Australië: Max Sciandri, David McKenzie, Miguel Martin Perdiguero en Juan Carlos Dominguez. Er staan nieuwe, grote sponsornamen op het shirt; Linda McCartney Foods is nog slechts een klein logo tussen de grote namen van de Australische wijnproducent Jacob’s Creek en het Britse Jaguar. Het valt pas op wanneer Australiër McKenzie in de zesde rit juichend als eerste over de streep komt. Het beeld van de winnende renner in zijn shirt vol logo’s komt binnen bij de marketingafdelingen van Jacob’s Creek en Jaguar. En dat luidt versneld het einde in.

Enkele weken later, in het vroege voorjaar van 2001, presenteert de ploeg zich in Londen aan de pers. Een nieuw seizoen start, vooraf gonst het van de ambitie. Het budget moet worden vertienvoudigd.
De Tourkoorts slaat toe.

Maar vlak voor de presentatie blijkt dat het team haar zaakjes totaal niet op orde heeft. Er zijn te weinig sponsors. Autofabrikant Jaguar stond al op de shirts, maar laat weten dat ze nooit haar geld en mooie wagens beschikbaar heeft willen stellen. En of de logo’s a.u.b. zo snel mogelijk verwijderd kunnen worden, er had in Australië niet mee gereden mogen worden. Tot overmaat van ramp blijkt Jacobs Creek ook geen cent te willen investeren.

Sir Paul heeft er ook genoeg van. Hij trekt de stekker er hoogstpersoonlijk uit.

Renners uit diverse landen zijn plots genoodzaakt zelf hun retourtickets aan te schaffen en storten zich tijdens hun vlucht huiswaarts vol wrok op de geserveerde sandwiches met bacon en gerookte kip. Een piepjong Brits wielertalent dat voor het eerst een wegseizoen zou gaan rijden keert teleurgesteld van de afgelaste ploegvoorstelling met de metro terug naar huis.

Linda leeft nog voort in de diepvriesschappen van Britse supermarkten, maar een Touretappe zou nimmer door een verplichte vegetariër van haar Cycling Team worden gewonnen.

Sean Yates rijdt ruim tien jaar later als sportief directeur in een Jaguar van Team Sky wanneer het inmiddels volwassen geworden talent Bradley Wiggins als eerste Brit in de geschiedenis de Tour de France wint. Bradley zal z’n Linda McCartney shirt met Jaguar Logo’s nog wel in de kast hebben liggen. Onzeker is of hij het ooit tijdens een koers in het zeer vroege voorjaar van 2001 droeg. Zeker is dat het inmiddels een uniek collectors item is.
In 2012 rijdt hij opnieuw in ’n door Stella McCartney ontworpen outfit. Hij behaalt er zijn olympische tijdrittitel mee.

De oprichter van het team, Julian Clark, werd in 2011 veroordeeld voor het op grote schaal oplichten van collega’s, vrienden en familie. Hij beloofde hen grote winsten met het opkopen van fitnessapparaten uit de boedel van failliete sportscholen en met de export van motoren naar Nederland en België. Hij wist bijna een miljoen euro bij zijn slachtoffers buit te maken en zit momenteel een celstraf van 3,5 jaar uit.

Het boek Team On The Run – The Inside Story of the Linda McCartney Pro Cycling Team van John Deering geeft een mooi en soms hilarisch beeld van het korte bestaan van de ploeg.

 

Martijn Sargentini
Laatste berichten van Martijn Sargentini (alles zien)