Van drie naar twee naar één. Het was nog maar een paar jaar geleden dat de fietsverkoper kritisch naar je buik en benen keek en dan nog maar eens vroeg of je niet echt een triple voorblad zou willen nemen op je fiets.
Ook al vonden sommige mannen de triple net zo’n grote vernedering als pakweg zijwieltjes, toch had het zijn nut. Als de stijgingspercentages in de dubbele getallen gingen, kon er nog fris doorgetrapt worden.
Gebruikt in het veldrijden
Toch is de triple verleden tijd aan het worden dankzij de mogelijkheid om elf tandwieltjes in de cassette achter te steken. Dan blijft de optie dubbel of compact over. Plots tovert SRAM nu een nieuwe optie uit de hoed, de SRAM Force 1. Eén voorblad dus nog maar, geen voorderailleur, al veel gebruikt op mountainbikes en ook steeds meer in het veldrijden.
De testfiets
Maar hoe werkt het systeem op een reguliere racefiets? We leenden een Specialized Tarmac SL4 waar het systeem op was gemonteerd. In dit geval had het voorblad 44 tanden en liepen de elf tandwielen achter van 11 tot 32.
À la recherche du tands perdu
Al in de eerste kilometers wordt het grote probleem van de Force 1 duidelijk. Een brugopgang, typisch twijfelgeval in het verzet. Deze Force 1 heeft niet de goede combinatie. Het is te zwaar of te licht. Een flauwer persoon had nu al een titel voor deze review: À la recherche du tands perdu. Het is zoeken naar het verdwenen tandje. Je moet met de Force 1 precies je parcours weten en daar je verzet vooraf op aanpassen, en dan mag een fikse tegenwind of een onverwacht uitstapje bergop geen roet in het eten te gooien.
Makkelijk is het wel. Het Belgische blad Grinta had de Force 1 aan een beginnende vrouwelijke toerfietser gegeven om te testen. Want ja, voor die groep is schakelen nog wat moeilijk, was de impliciet seksistische, boodschap. Een tandje zwaarder of een tandje lichter, andere smaken zijn er niet.
De SRAM Force 1 wil liefst zwaarder. TAK!, zegt ie iedere keer als je met een kleine druk achter de remhendel kleiner schakelt. Hetzelfde hendeltje doorduwen zorgt voor een lichter verzet. SRAM noemt het double tap. De linkerhand hoeft niks meer te doen behalve te remmen.
De enorme remgrepen van SRAM zijn lomp. Het is bijna een ossenkopstuur. En dan zit er onder de linkergreep dus nu een gat waar de ‘versnellingspook’ ooit zat. Het is allerminst sierlijk, en dat voor de plek waar bijna de hele rit je handen op rusten en je vingers steun zoeken. Je wilt ook geen partner met een knokig lijf vasthouden en toch voelt de SRAM zo. De remgrepen van Shimano zijn iets sierlijker maar voelen als een gespierde partner terwijl Campagnolo juist de remgrepen heeft met de vorm van je ultieme geliefde.
Scheve ketting
Een ander esthetisch probleem is de enorm scheve ketting als je op het grootste tandwiel schakelt. Hoe lang een ketting het houdt met dit systeem is dan ook de vraag. Door de goede veer in de achterderailleur en de afwisselend dikke en dunne tandjes in het voortandwiel (X-Sync in de SRAM-terminologie) loopt de boel strak en zonder risico op een aflopende ketting.
De Force 1 is misschien ideaal voor cyclocrosser, mountainbike, fietser in de Flevopolder en de paar mensen met een trauma van een haperende voorderailleur, maar het is geen handige toevoeging in het wegfietsen.
Hier had een kabel naar de voorderailleur kunnen lopen
Favoriete wielerboeken:
- Boekrecensie: Het Grote Wielrenboek - 19/03/2024
- Boekrecensie: Riding With The Rocketmen - 04/08/2023
- Boekrecensie: Het Plan. Hoe Team Jumbo-Visma de beste wielerploeg ter wereld werd - 30/06/2023
SRAM Force CX1
779,- euro
Pros
- Nooit meer nadenken
- Geen haperende voorderailleur
- Minder schoon te maken
- Lager gewicht
Cons
- Zoeken naar verdwenen tandjes
- Lompe remgrepen
- Scheve ketting
- Vooraf moeten bedenken welke tandwielen nodig zijn
Vreemde review. Veel zaken worden niet benoemd.
Zo worden de shifters ‘lomp’ genoemd, maar er achterwege wordt gelaten dat dit alleen voor de systemen met hydraulische remmen is, wat nogaltijd verreweg het meest wordt gebruikt op wegfietsen.
Het ‘zoeken naar verdwenen tandje’ wordt als ‘groot probleem’ gezien. Dit is het geval doordat door middel van een groter bereik van de cassette een dubbel blad wordt nagebootst. Als je een geleidelijker oplopende cassette kiest, voelt dit gelijk aan een dubbel. Logischerwijs kies je voor vlakke wegen dan ongeveer een 44, wat prima samen gaat met bijvoorbeeld een 11-26 Hierdoor ligt ketting bij een gangetje van rond de 32 en 95 omwentelingen ongeveer in het midden van je cassette. En hiermee kom je het problematische viaduct nog steeds op.
En daarmee komen we op een ‘probleem’ dat esthetisch wordt genoemd. Hoe lang de ketting het houdt is niet de vraag. Dit is door Sram, en allerlei anderen al ruimschoots getest. Juist door het narrow-wide blad wordt de ketting niet bij het blad verwrongen en schokkerig op het blad geleid, maar komt het stabieler op het blad te liggen. Echter is natuurlijk de vraag hoe vaak je de uiterste kransjes gebruikt. Een voordeel van het 1x systeem is dat je kettinglijn vaker recht is dan bij een dubbel verzet, doordat dit het midden van je bereik is.
Een 1x systeem zal niet op mijn racefiets komen. Maar voor een winterfiets/beginnersfiets/vakantiefiets/criteriumfiets kan het zeker ook op de weg forse voordelen hebben. Natuurlijk kun je hier over van mening verschillen, maar geef dan wel gegronde feiten, én de keerzijde van deze feiten, als onderbouwing.
Een 0,5 als cijfer uit 10 punten is ronduit sneu.
Excuseer, mijn browser gaf als gegeven cijfer een 0,5 aan. Dat blijkt een 5,6 te zijn.
Dat komt door een fout met de punten van mij, eerst stond dat er
Jezus, dudes. Ik had van jullie iets meer nuancering en een open blik verwacht in dit verhaal. Deze review slaat de plank behoorlijk mis wat mij betreft. Dit leest als iemand die vantevoren al had besloten wat hij er van ging vinden en de boel afrekent op zijn eigen voorkeuren en esthetische observaties (en vooral de vorm van shifters zit te vergelijken ipv een inhoudelijk verhaal over 1x drivetrains.
En ja: ik ben dus een mountainbiker én EE-NORM bevooroordeeld over 1x drivetrains (want ik vind ze geweldig). Op mijn ‘daily driver’ heb ik een 1×11 met een 44t kettingblad (ook met 40t en 48t gereden) en met een 11-36 11sp cassette achter. Doel met deze set-up was om (bijna) dezelfde klimratio te kunnen maken als met een 50/34 compact met een 11-28. Toegegeven, een 42t was nog dichter in de buurt gekomen, maar ik vond de 44t het lekkerste rijden. Waarom moet ik dit alles zo precies vermelden? Omdat ik van mening ben dat je drivetrain op deze manier samenstellen een kwestie van rekenen is.
Ik ben van mening dat je in Nederland prima met een 11-26 of 11-28 zou kunnen rijden (dan liggen de versnellingen dichter bij elkaar en zijn de sprongen kleiner), misschien zelfs gecombineerd met een 46t of 48t voorblad.
De meeste issues met de tekst heeft ‘Ponskaartje’ hierboven al aangekaart. Maar zit je niet teveel te zeuren als je al bij het oprijden van de brug een tandje mist? Ik mis ook een paar dingen; mijn drivetrain is zo stil als ik nog nooit een andere heb gekregen, mijn fiets oogt simpel, clean en mooi. Ik heb voordat ik 1x ging rijden niet zo heel erg veel op de racefiets gezeten en mis de linker shifterhendel niet. Nooit.
Tot slot, ik heb een paar weken geleden met ‘mijn’ 1×11 Parijs-Brest-Parijs gereden, zonder ook maar een probleem. En ik heb nergens een tandje gemist.
Wat zijn jullie boos, jongens. Natuurlijk kom je hiermee boven, maar dat lukt me ook op mijn retrofiets met 2×5 versnellingen, de vraag is hoe je boven komt en dat is dus hiermee allesbehalve ideaal. Dit is een test op een racefiets, over een terrein dat zowel vlak was als met 14 procent omhoog ging, en niet een test op een mountainbike. Zo moet je het lezen.
Ik ben niet boos. Ik ben gewoon teleurgesteld in de kwaliteit van jouw review.
Volgens mij is dit vooral een test vanuit de gedachte: “Oh, wat is Campa toch prachtig en de rest ….”
44×11 als grootste verzet? Dat is voor aspiranten ofzo? Een beetje getraind volwassene kan met dat kinderverzet niets doen. 52×11 zou al veel beter zijn. Maar dan heb je achteraan al niet meer genoeg om deftig bergop te rijden. Geef mij maar een klassieke dubbel vooraan.
Goeie review! Ik heb al problemen met een 11-32 op de wegfiets ivm te grote stappen, dus dit gaat m voor mij niet worden. Onvermeld is nog dat de linkshandigen er maar bekaaid vanaf komen.
Ik heb nog nooit met Force 1 gereden maar wel met XX1 (de MTB variant) en ik zie niet in waarom dat in essentie anders is, ik rij Marathons, hele stukken op tempo maar ook klimme tot tegen de 20% en alles wat er tussenin zit en ‘you know what’…….heerlijk, Nee ik ga er geen koers als de Transalp mee rijden, dan kom ik net wat tekort maar voor de rest en zeker in NL is het knallen en inderdaad nooit gedoe met scheeflopende kettingen etc.