Onlangs verschenen twee schitterende salontafelboeken over wielrennen: Fausto Coppi van Frederik Backelandt, Wilfried de Jong en Mannen tegen Merckx van Johny Vansevenant. Zonder er een letter in gelezen te hebben, is het al gemakkelijk om verliefd te worden op beide uitgaven. Ze zijn ze gehuld ze een luxe linnen omslag en het binnenwerk is van een schoonheid waarop de Belgische Uitgeverij Kannibaal het patent lijkt te hebben. Mooie typografie en geweldig beeldmateriaal (veel platen van fotograaf Stephan Vanfleteren in Fausto Coppi) maken dat je de boeken wilt liefkozen als je ze in je handen hebt.

Mannen tegen MerckxMaar een wielerfan wil meer. Beide boeken zijn zo rijk aan verhalen en anekdotes dat je er gemakkelijk in kunt verdwalen. Vooral het Merckxboek is een schatkist waarin de liefhebber naar hartenlust goudstukken kan opdiepen. Uitgangspunt zijn beschrijvingen van en interviews met voormalige tegenstanders van de kannibaal, 26 Belgen en vier Nederlanders. Elke renner krijgt een eigen hoofdstuk. Daarin vertelt de coureur in kwestie over Eddy Merckx en over zijn eigen wielercarrière, maar steeds in het licht van Merckx als tegenstander. Niet alleen de dertig concurrenten komen aan het woord, Merckx geeft zelf ook zijn mening over hen.

Zappen
Door de indeling in losse hoofdstukken is het boek gemakkelijk ‘zappend’ te lezen; er is immers geen doorlopende verhaallijn – behalve de carrière van Merckx natuurlijk. In het eerste deel van het boek komen renners aan bod die de gevestigde orde vormden toen Merckx als jongeling in het peloton verscheen (Rik Van Looy, Ward Sels, Jan Janssen). Daarna is er aandacht voor de leeftijdsgenoten van Merckx (Walter Godefroot, Martin Van den Bossche, Roger Rosiers). Ten slotte de jonge mannen die Merckx uitdaagden toen hij en zijn leeftijdsgenoten zelf de gevestigde orde vormden van het peloton (de generaties-De Vlaeminck en -Maertens).

Het zijn de anekdotes, de side notes, die dit boek tot zulke heerlijke lectuur maken. De verhalen over openlijke en verborgen vetes, onverwachte kongsi’s en niet nagekomen afspraken. Over de grappen die renners met elkaar uithaalden. Precies het soort wielervoer dat onverbeterlijke romantici graag en gretig tot zich nemen. Monument van een boek.

Campionissimo
Zijn er nog verhalen die nog niet zijn verteld over de campionissmo Fausto Coppi? Je zou denken van niet, maar toch bevat het boek van Frederik Backelandt nog genoeg nieuw materiaal. Fausto Coppi is een fraaie mix van feiten, verhalen en zoals de auteur het zelf noemt: beleving.

Fausto CoppiIn het eerste deel staan de feiten centraal en wordt de carrière van Coppi belicht. Het tweede deel kent een vergelijkbaar karakter als het boek Mannen tegen Merckx: dertien mensen die Coppi van zeer nabij hebben gekend komen aan het woord. Daaronder ook de oud-renners Raymond Impanis en Jan Nolten. Dat levert uiteraard weer een schat aan mooie vertellingen en citaten op. Voor de gang van zaken in de beroemde etappe naar de Puy de Dôme, waarin Jan Nolten vlak voor de top door Coppi werd achterhaald, heeft Coppi zich ’s anderendaags bij Nolten verontschuldigd, zo zegt de Limburger. Die vond dat ‘een fantastisch gebaar’.

Mooi zijn ook de verhalen over Coppi en de vrouwen. De kampioen had niet te klagen over aandacht. In 1949 moest Coppi’s lijfwacht zelfs een nachtlang de hoteldeur van Coppi bewaken om te voorkomen dat de toenmalige Miss Italië Coppi’s kamer binnensloop. Ook zijn slechte huwelijk en (duh!) de affaire met de Witte Dame komen ter sprake.

Het derde deel van Fausto Coppi is het meest intrigerend. Hier stapt auteur Frederik Backelandt zelf op de fiets om de legendarische Giro-etappe van Cuneo naar Pinerole (1949) te rijden. In die etappe bekroonde Coopi een vlucht van 192 kilometer over vijf Alpencols. Het woord ‘beleving’ is hier volledig op zijn plaats, al geldt dat wellicht meer voor de auteur dan de lezer.

Tot slot
Twee prachtboeken, zoveel is zeker. Het enige nadeel? Laten we even muggenziften: het formaat. Het zijn geen boeken die je gemakkelijk op de sofa of in bad leest. De enige manier waarop je prettig kunt bladeren is wanneer ze op een stevige tafel liggen. Maar dat is geneuzel natuurlijk. Er is maar één advies mogelijk. Heb je een paar centen over? Koop deze boeken dan. Je verliezen in nostalgische wieleranekdotes is een tijdbesteding die verre te verkiezen valt boven het zoveelste hersenloze tv-avondje.

Mannen tegen Merckx. Van Van Looy tot Maertens
Johny Vansevenant
Prijs: € 45,00
ISBN 978 94 9137 621 4
Bestel dit boek

Fausto Coppi
Frederik Backelandt en Wilfried de Jong. Fotografie: Stephan Vanfleteren
Prijs: € 39,95
ISBN 978 94 9137 620 7
Bestel dit boek

Leon Geuyen