Klimmen in de Pyreneeën: Argelès-Gazost

Trui Contador

L’épicerie fine
Mijn hart maakt iedere keer dat we het begin van een legendarische col passeren een sprongetje. Dat is geen gezonde situatie in deze enorme opeenhoping van cols, ook wel bekend onder de noemer Pyreneeën. We zijn twee uur geleden geland op het vliegveld van Toulouse en rijden via Lourdes de Vallées des Gaves binnen. Het is kort samengevat een supermarché voor fietsers, een verzameling valleien gescheiden door bekende en minder bekende cols.

l’Embarras du choix
Onze eerste standplaats is hotel Miramont in Argelès-Gazost. Dit plaatsje ligt in de vallei Gave de Pau en staat onder andere bekend om het microklimaat dat hier heerst. De wijk waar de Spa gevestigd is, heet niet voor niets Petit Nice; vroeger lieten de rijken in deze vallei hun buitenhuis bouwen vanwege het aangename klimaat in de zomer en de wintersportmogelijkheden in de overige jaargetijden. Als je de fiets uit het schuurtje van het hotel haalt – binnen hangt een aardige verzameling ingelijste truien – en linksaf slaat, sta je binnen 60 kilometer op de top van de Tourmalet. Sla je rechtsaf, dan heb je geluk want het is met 30 kilometer minder ver naar de top van de Aubisque, ongeveer net zover als de top van Luz Ardiden. Wil je een kort rondje, dan raad ik Hautacam aan, want vanaf het hotel naar de top is het nog geen 15 kilometer.

Plus authentiques
Begin juni is het heerlijk rustig in Argelès-Gazost. De weinige toeristen die hier nu vertoeven zijn fietsers. De streek moet het hebben van de wintersport, op de meeste cols staat een – in de zomer – verlaten skidorp. Maar een klein percentage van de vakantievierders in deze streek is niet-Frans, en de helft daarvan is Spaans. Voordeel hiervan is het gebrek aan tourist traps wanneer je eenmaal voorbij Lourdes bent.

Peloton à deux vitesses
Als je geen eigen fiets mee hebt, is het uitstekend mogelijk een fiets te huren. Iedere vallei heeft wel een locatie waar ze fietsen verhuren, over het algemeen van één specifiek merk. Mocht je een voorkeur hebben, dan is het verstandig op voorhand de juiste bikeshop te zoeken. Wij rijden de eerste twee dagen op Scotts van Ardiden Velos. Deze bikeshop verhuurt vanaf 55 euro per dag racefietsen, mountainbikes én elektrische fietsen. De motoren van de elektrische fietsen zijn sterk genoeg om ongetraind een hors catégorie-klim als de Tourmalet te beklimmen, mocht een Ullrichwinter u parten hebben gespeeld.

Délicieux
Op de dag van aankomst rijden we warm over de Voie Verte des Gaves, een fietspad op het traject van een oude spoorlijn. Deze ‘groene wegen’ vind je overigens door heel Frankrijk en zijn goed te fietsen voor jong en oud. Om de benen te testen verlaten we dit schitterende fietspad en schieten omhoog via een kort maar steil klimmetje. De benen zijn in orde, de fiets goed afgesteld. Tijd om ons voor te bereiden op de dag van morgen, de beklimming van de Tourmalet.

‘De Tour win je in bed,’ aldus Zoetemelk. Wij proberen zijn ongelijk te bewijzen door lang te tafelen in Viscos. We laten de kok zijn ding doen en eten heerlijk. Het varken Noir de Bigorre en de bosaardbeien waren súper. Corinne, onze Franse begeleidster, blijkt een ware kenner op gebied van eten en drinken en verzorgt de wijnkeuze. Ook aangeschoven is Roxana Islas Garcia, een schone Mexicaanse die samen met haar man een fietsbedrijf runt; haar man is gespecialiseerd in fietsmeting en zij runt het gastenverblijf. Roxana heeft ooit onvoorbereid het UCI werelduurrecord in haar leeftijdscategorie op haar naam geschreven met 41.564 meter in het uur!

Smidse in Sainte-Marie-de-Campan.

‘Il faut battre le fer pendant qu’il est chaud’
De kamers en het ontbijt in hotel Miramont zijn uitstekend. Fris en fruitig – gelijk de vin blanc bij het diner – stappen we in de bus naar de voet van de Tourmalet. Het fietsvervoer wordt prima verzorgd door o2 cycles, dat gedurende de beklimmingen als een voiture-balai in de buurt blijft.  Normaliter zou je logischerwijs vanaf hotel of camping starten, maar het drukke schema dwingt ons tot compromissen. We worden vandaag vergezeld door Henk Mast, een Nederlander die al enige tijd in deze vallei woont en momenteel werkt als activiteitenbegeleider op camping Soleil du Pibeste. Henk kent de omgeving en alle beklimmingen als zijn spreekwoordelijke broekzak en weet er mooi over te vertellen op weg naar de smidse in Sainte-Marie-de-Campan, waar Eugène Christophe in 1913 zijn voorvork stond te lassen. Sporza maakte daar een leuke reportage over.

Vous êtes des assassins! Oui, des assassins!
Eenmaal op de fiets is het al snel ieder voor zich. Het mantra ‘eigen tempo’ nestelt zich in ieders brein. De klim is 16.8 km lang met een gemiddeld stijgingspercentage van 7.6% en maximaal 11%. Op voorhand zou je denken 16, 7-en-half en iets-meer-dan-10 maar geloof me, naderhand weet je de afstand op de meter en de stijging op een tiende van een procent nauwkeurig. Je moet ze namelijk zelf fietsen. Alhoewel mijn vorm gerust als blakend omschreven mag worden, moet ik wel 105 kg de berg opslepen: één procent meer of minder is de grens tussen waan en zin. Gelukkig staat er iedere kilometer een bord met info over hoe ver nog en welk gemiddeld stijgingspercentage je de komende kilometer mag verwelkomen. Ik had nooit verwacht dat ik ooit ‘maar 8%’ zou denken, maar het gebeurde vlak na het skidorp La Mongie, twee kilometer onder de top. Vreemd genoeg zijn de steilste stukken van de klim, zowel op Tourmalet als Luz Ardiden als d’Azet, gelegen in de dorpjes. Mijn veronderstelling dat dorpjes relatief makkelijk en plat zouden zijn was stupide. Stupidement op zijn Frans. Om een heel lange klim (1u39) kort te maken: Fantastisch. Het beeld op de top van de Tourmalet moet Octave Lapize voorstellen, de eerste renner die in de Tour de France deze col bedwong en de organisatoren vervloekte als waren zij moordenaars.

Montée du Géant
Het beeld van Octave Lapize wordt iedere winter in de stalling gezet om op de eerste zaterdag van juni onder begeleiding van een groot peloton fietsers en de fanfare weer teruggebracht te worden naar zijn plek op de berg. Uiteraard is er op de berg een borrel met lokale heerlijkheden, anders fietsen er geen 1200 mannen en vrouwen mee.

Pic du Midi

Hallucinatoire
Ik heb niet eerder een echte col beklommen, de excuus-col in de Morvan niet meegeteld, en deze kennismaking met het hooggebergte is mij wel bevallen. Vanaf de top van de Tourmalet dalen we via dezelfde weg terug naar La Mongie en daar stappen we goedgemutst, het is maar zes graden boven, in de kabelbaan naar het observatorium op Pic du Midi om te genieten van het indrukwekkende uitzicht. U kent wellicht de boerenwijsheid dat als zwaluwen laag vliegen het gaat regenen, ik vraag me af wat het betekent als de vale gieren heel hoog vliegen. Het antwoord blijft niet lang uit: code oranje. Iedereen moet naar binnen en de kabelbaan gaat niet tot het noodweer voorbij is. Het ene moment is het zonnig, het andere moment sneeuwt, dondert en bliksemt het. Hallucinant.

Balnéo
Een luxe die ik mijn normaliter niet zou kunnen veroorloven is het badderen in een Spa, een centrum balnéo. Tijdens deze reis frissen we ons voor het diner op in een dergelijk centrum, het ene nog mooier dan het andere! In fietskleding naar binnen en een uurtje later helemaal schoon en ontspannen in avondkleding weer naar buiten. Of met je bibshort binnenstebuiten, mocht je iets vergeten zijn.

U ziet. In de Pyreneeën is het goed toeven naast én op de fiets. Beroemde cols liggen er voor het opfietsen, maar ook voor minder geoefende wielrenners zijn er hele mooie routes zonder duizelingwekkende aantallen hoogtemeters. Zelf fietsen in de Pyreneeën? U vindt alle info op Tourisme Hautes-Pyrénéés en Rendez-vous en France!